10. Sınıf CoğrafyaTYT Coğrafya

Tsunami

Tsunami (Japonca’da liman dalgası anlamındadır) okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan deprem, gök taşı düşmesi, deniz altındaki nükleer patlamalar, volkan patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi tektonik olaylar sonucu denize geçen enerji nedeniyle oluşan uzun periyotlu deniz dalgasını temsil eder. Ayrıca kasırgalar da tsunamiye neden olabilmektedir.

Tsunamilerin %80’i Pasifik Okyanusu’nda gerçekleşmektedir. Dünya üzerinde oluşan tsunamilerin çoğu Pasifik Okyanusu ve çevresinde oluşur. Çünkü Pasifik Okyanusu çoğunlukla su ile kaplı olan bir levha üzerindedir. Ayrıca bu bölgede, görülen depremlerin %81’inin oluştuğu “Pasifik Deprem Kuşağı” da vardır. Tsunamiler sadece kıyılarda veya adalarda görülür.

Hint Okyanusu’nda 26 Aralık 2004 tarihinde meydana gelen 9.1 büyüklüğündeki deprem ve ardından bölgeyi vuran tsunami felaketi, yaklaşık 230 bin kişinin ölümüne yol açtı.

11 Mart 2011’de, Japonya’nın Tōhoku bölgesinde 9,0 Mw büyüklüğünde deprem gerçekleşmiştir.      9.0 büyüklüğünde olan deprem Japonya’da yaşanan en büyük deprem olduğu; dünyada ise en büyük ilk beş depremin arasında olduğu açıklanmıştır. Deprem sonrasında bölgede yüksekliği 37.9 metreye varan tsunami dalgaları meydana geldi.

Tsunami ülkede çok büyük zarara yol açmıştır. Depremde 15.900 kişi hayatını kaybetmiş ve 2.531 kişi hâlen kayıp olarak belirtilmktedir. Kara ve demiryolları ağır hasar görmüş, çeşitli yerlerde yangınlar çıkmış ve bir baraj yıkılarak bölgeyi su basmasına neden olmuştur. Kuzeydoğu Japonya’da 4.4 milyon ev elektriksiz, 1.5 milyon ev ise susuz kalmış, deprem sonucu gıda sıkıntısı da meydana gelmiştir. Deprem sonucu Fukuşima Nükleer Elektrik Santralinde tsunami sonucu kazalar meydana gelmiştir.

Deprem sonrasında doğan tsunamilerde, dalgalar saatte 500 km hızla Hawaii’ye ulaşmıştır.

Yapılan çalışmalar, Türkiye’de son 3000 yıllık süreçte 90’dan fazla tsunami meydana geldiğini göstermektedir. Buna bağlı olarak başta Marmara olmak üzere ülkemizi çevreleyen bütün denizlerde yaşanabilecek şiddetli bir depremin 3-6 metre yüksekliğinde dalgalar oluşturacağı tahmin edilmektedir.

İlgili İçerikler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir