Türkiye’de Epirojenez

Kıtaların çok yavaşça yükselme ve alçalma hareketleri olarak tanımlanan epirojenik hareketler, Türkiye’de yer şekillerinin oluşmasında etkili bir iç kuvvettir.

Anadolu milyonlarca yıldır yükselmekte, buna karşılık Karadeniz ve Doğu Akdeniz havzaları tabanı çökmektedir.

Geniş çaplı alüvyon birikimine bağlı olarak, Çukurova Havzası ile Ergene Ovası epirojenik bir çökme içine girmiş ve tortulaşma alanı olmuşlardır.

3. jeolojik zamanda, boğazlarımızın ve denizlerimizin oluşumu da epirojenik çökme sonucunda meydana gelmiştir. Özellikle Egeid kara kütlesinin çöküp Ege Denizi’nin oluşumu epirojenik hareketlere bir örnektir. Eski akarsu vadisi olan İstanbul boğazı ve Haliç ile Çanakkale boğazının oluşumu ile Ria kıyı tipi meydana gelmiştir. Antalya-Kaş kıyılarında oluşmuş olan Dalmaçya kıyı tipi de epirojenik alçalma ile deniz sularının basması sonucu oluşmuştur.

Anadolu yarım adasının 3.zamanda toptan yükselmesi sonucu yüksek ova ve platolarımız oluşmuştur. Anadolu’nun toptan yükselmesi ile vadi taraçaları; denizlerin geriye doğru çekilmesi ve regresyon hareketi ile deniz sekileri oluşmuştur.