Türkiye’de Heyelan
Heyelan; tabakaların, kayaların, ayrışmış materyallerin ve toprağın eğim doğrultusunda yer değiştirmesidir. Bu yüzden heyelanlar, Kütle Hareketleri içerisinde yer alır.
Heyelan olayına fazla eğimli yamaçlarda, yağışlı veya kar erime dönemlerinde rastlanır. Bu tür olayların en çok görüldüğü yer Karadeniz’dir. Özellikle Doğu Karadeniz, Türkiye’de heyelan olaylarının sıklıkla yaşandığı yerdir. Türkiye genelinde gerçekleşen heyelanların yarıdan fazlası yağışların ve kar erimelerinin etkisiyle ilkbaharda yaşanmaktadır. Killi toprak yapısı, tabakaların eğim yönünde uzanması heyelan riskini arttıran diğer doğal nedenlerdir. Ayrıca yamaç dengesini bozan yol, tünel ve maden ocağı çalışmaları heyelan riskini arttıran beşeri faktörlerdir.
Heyelan riskini azaltmak için şu yöntemler uygulanır:
- Eğimli yamaçlara taraçalama yapılır.
- Yol kenarlarına istinat duvarları örülür.
- Fazla suyu boşaltmak için drenaj sistemleri ve geniş su kanalları kurulur.
- Ağaçlandırma çalışmalarına önem verilir.
- Jeolojik etütler yapılır, risk haritaları çıkarılır.
- Heyelan riski yüksek bölgeler boşaltılmalıdır!
Heyelan sonucunda can ve mal kayıpları olur. Ulaşım sistemleri zarar görür. Tarım arazileri ve yerleşim yerleri toprak altında kalabilir. Aynı zamanda heyelan set gölleri oluşur. Örneğin; Bolu’da Abant ve Yedigöller, Trabzon’da Sera gölü, Amasya’da Borabay gölü, Erzurum’da Tortum gölü.
