Okyanuslar ve Denizler

Yer yüzeyinin yaklaşık %71’ini (361 milyon km2) okyanuslar ve denizler oluşturur. Ayrıca, su kaynaklarının %97’si okyanus ve denizlerden oluşan tuzlu su kaynaklarıdır.

Kıtaların arasındaki büyük ve derin su kütlelerine okyanus denir. Yeryüzündeki üç okyanus büyüklüğüne göre; Pasifik (Büyük), Atlas (Atlantik) ve Hint Okyanusu olarak sıralanabilir.

Yer kabuğunun çukur bölümlerini dolduran, birbiriyle bağlantılı olarak yeryüzünün beşte üçünü kaplayan tuzlu su kütlelerine deniz denir. Denizler, kenar deniz ve iç deniz olmak üzere ikiye ayrılır. Kıtaların kenarında yer alan, okyanuslardan eşiklerle ayrılmış ancak geniş boğazlarla okyanuslara bağlantısı olan denizlere kenar deniz adı verilir. Çin Denizi, Japon Denizi ve Kuzey Deniz kenar denizlere örnek verilebilir. Okyanuslara boğazlar aracılığıyla bağlantısı olup kıta içlerine sokulan denizlere de iç deniz denir. Baltık Denizi, Akdeniz, Karadeniz ve Kızıldeniz iç denizlere örnek gösterilebilir.

Genel olarak Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklık ve buharlaşma azaldığı için, deniz ve okyanuslardaki deniz suyu sıcaklığı tuzluluk oranı azalır. Dünyada tuzluluk oranının en fazla oldu deniz Kızıldeniz’dir. Kuzey Kutup bölgesini çevreleyen Kuzey Buz Denizi dünyada en az tuzluluk oranına sahip olan denizdir. Avrupa Kıtası’nda tuzluluk oranı en az olan deniz ise Baltık Denizi’dir.