Alışılmışın dışında olan ve nadiren görülen doğa olayları, ekstrem doğa olayları (sıra dışı, doğadaki uç değerler) olarak tanımlanır.

Ekstrem doğa olayları, oluşum kökenlerine göre;

1. astronomi, 2. meteoroloji-hidrometeoroloji, 3. jeoloji-jeomorfoloji olmak üzere gruplanabilir.

1. Astronomi Kökenli Ekstrem Doğa Olayları

Meteor Düşmesi

Büyük bir asteroitin Dünya’ya çarpması sık rastlanan bir olay değildir. Bunun yaklaşık on milyon yılda bir meydana geldiği tahmin edilmektedir. Bilim insanlarına göre yaklaşık 65 milyon yıl önce Dünya’ya çarpan bir asteroit nedeniyle büyük bir yok oluş yaşanmıştır. Son araştırmalar, asteroitin düştüğü yerin Meksika Körfezi’ndeki Yucatan (Yukatan) Yarımadası olduğunu kanıtlamıştır. Bu çarpışma sonucunda mega tsunamiler, depremler oluşmuş; atmosfere karışan kül ve tozlar sebebiyle güneş ışınları yeryüzüne ulaşamamış ve iklim değişmiştir. Buna bağlı olarak dinozorlar da dâhil tüm yaşam formlarının yaklaşık yarısı yok olmuştur.

2. Meteoroloji Kökenli Ekstrem Doğa Olayları

a) Ekstrem Sıcaklıklar

Bir bölgede normal sıcaklıkların uzun bir dönem boyunca mevsim normallerinin çok üzerine çıkması ve çok düşük sıcaklık değerlerinin ölçülmesi ile ekstrem sıcaklık değerleri olarak ifade edilir.

b) Fırtınalar ve Tropikal Rüzgârlar (Kasırga ve Tayfunlar)

Saatteki hızları 62-117 km arasında değişen güçlü hava akımlarına fırtına denir. Yağmur, kar (tipi), dolu, buz, toz ve kum fırtınası gibi türleri vardır. Bazen şiddetli rüzgârlarla beraber şimşek, yıldırım, yağmur ve dolu yağışları bir arada görülür. Bu hava olayına boran denir.

Tropikal kuşaktaki okyanuslarda oluşan, saatte 118 km ve daha fazla hızla kendi etrafında dönerek esen rüzgârlara tropikal siklon denir. Bu rüzgârlar yaklaşık olarak 5° ile 30° enlemleri arasında etkili olup bulundukları bölgeye göre farklı isimlerle anılırlar.

‘ABD’yi son 20 yılda vuran en şiddetli kasırga olabilir’

ABD Ulusal Kasırga Merkezi, Florence Kasırgası’nın kategorisini 4 olarak güncelledi. Meteoroloji uzmanları, Florence’in ABD’yi son 20 yılda vuran en şiddetli kasırga olabileceği uyarısı yaptı.

11.09.2018

Kaynak: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/abdyi-son-20-yilda-vuran-en-siddetli-kasirga-olabilir/1251692