Eksen Eğikliği ve Yıllık Hareketin Sonuçları

Dünya’nın Eksen Eğikliği:

Dünya’nın elips şeklindeki yörüngesinden geçen düzleme Ekliptik (yörünge) düzlemi, Ekvator’dan geçen düzleme ise Ekvator düzlemi denir. Bu iki düzlem birbiriyle çakışmaz. Çünkü, Dünya’nın ekseni ekliptik düzleme tam dik değildir. Başka bir ifadeyle; Dünya ekseni ile ekliptik düzlemi arasında 66° 33′, Ekvator düzlemi ile ekliptik düzlemi arasında 23° 27′ lık bir açı vardır. İşte yukarıda, Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketinin sonuçlarında sayılanların asıl nedeni, Dünya’nın ekseninin eğik olmasıdır. Buradan, “Dünya’nın Güneş çevresinde dönüşünün sonuçları, eksen eğikliği ile birlikte ortaya çıkar” sonucunu çıkarabiliriz.

Dünya Ekseninin 23°27′ Eğik Oluşunun Sonuçları Şunlardır:

• Güneş ışınlarının yeryüzüne düşme açısı ve cisimlerin gölge boyu ve yönü yıl boyunca değişir.
• Yıl içinde Güneş’in ufuk düzlemindeki yükseltisi değişir.
• Güneş’in doğuş ve batış saatleri ile yerleri yıl içinde değişir.
• Aydınlanma çemberinin konumu mevsimlere göre değişir. Aydınlanma çemberi yıl içinde Kutup Noktası ile Kutup Dairesi arasında yer değiştirir.

• Mevsimlerin oluşumuna neden olur. Orta kuşakta yıl içinde dört mevsim belirgin yaşanır.

• Aynı anda yarı kürelerde farklı mevsimler yaşanır.
• 21 Aralık’ta Güney Yarım Küre’nin, 21 Haziran’da ise Kuzey Yarım Küre’nin Güneş’e daha dönük olmasına neden olur.
• Gece ile gündüz süreleri yıl içinde değişir. Gece-gündüz arasındaki süre farkının, Ekvator’dan kutuplara gidildikçe artmasına neden olur.
• Kutup noktalarında 6 ay gündüz 6 ay gece yaşanır.

• Dönencelerin ve kutup dairelerinin sınırlarını belirleyerek, matematik iklim kuşaklarının oluşumuna neden olur.

• Muson rüzgarları oluşur ve yıl içinde yön değiştirir.

UNUTMAYALIM; eksen eğikliği yıl içinde veya gün içinde değişmez!